Twee radarsatellieten hebben op 26 december, tijdens de zeebeving in de Indische Oceaan, de golfhoogte van de tsunami op open zee gemeten. De twee satellieten vlogen op dat moment boven de Golf van Bengalen.
De Franse en Amerikaanse satellieten Poseidon en Jason-1 hebben beide een radarhoogtemeter aan boord waarmee de afstand van de zeehoogte op dat moment tot de betreffende satelliet gemeten kan worden. Op tweede kerstdag vlogen de twee satellieten namelijk over de Golf van Bengalen op het moment dat de tsunami de kusten van Sri Lanka, Indonesië en Atjeh overspoelden. De kustgebieden werden op dat moment niet geobserveerd door beide satellieten, maar wel de de golfhoogte op open zee. Met behulp van radarhoogtemeter brachten ze acht minuten lang de hoogte van de zee in kaart. Dit deden beide over een afstand van maarliefst 3000 kilometer.
Dat leverde veel waardevolle en vooral unieke data op over de hoogte van de tsunami op zee. Lee-Lueng Fu, wetenschapper bij de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA, zei in een interview met het magazine New Scientist dat dit de eerste gedetailleerde observaties waren van de vloedgolven.
De twee satellieten observeerden de eerste twee aantal bewegingen van golven, die zich net na de eerste zeebeving vormden. De golven hadden een snelheid van 500 tot 800 kilometer per uur door de Indische Oceaan en bereikte op open zee een hoogte van 50 tot 55 meter. Opvallend is het verschil tussen gewone golven op zee, die soms meer dan tien meter hoog zijn.
“De energie van zulke golven is meer dan duizend maal zo groot vergeleken met een monsterstorm, zoals een enorme orkaan”, aldus Lee-Lueng Fu. “Die energie ontlaadt zich pas wanneer de tsunami de kust bereikt.”
De hoogte van vloedgolven van een tsunami op open zee zijn van essentieel belang om de kracht van zo’n tsunami in te schatten. “Wanneer je vloedgolven van die hoogtes constateert, heb je altijd nog de tijd om de kustbevolking van een land te waarschuwen”, zegt Fu.
Op zaterdag 25 december rond 14.15 uur veroorzaakten verschillende zeebevingen in het zuiden van het continent Azië, enorme vloedgolven. De meer dan 10 meter hoge golven veroorzaakte een grote chaos in de landen die om de Indische Oceaan liggen. Volgens verschillende nieuwsbronnen zijn er al meer dan 150.000 doden geteld, waaronder meer dan 5 Nederlanders. Meer dan een miljoen mensen zijn dakloos, hetzelfde aantal heeft geen voedsel of drinken meer, en meer dan 75% van de overlevenden heeft al zijn familieleden verloren.
Bron: New Scientist