Meteorietmysterie ontrafeld

Twee wetenschappers hebben een tientallen jaren oud vraagstuk over de beroemdste inslagkrater ter wereld opgelost. Decennia lang vroegen wetenschappers zich af waarom er in de reusachtige Meteor Crater in Arizona geen gesmolten restanten gevonden zijn van de ijzeren meteoriet die de inslag heeft veroorzaakt.

Gezien de reusachtige snelheid en de enorme hoeveelheid energie die daarbij vrijkwam, zou de meteoriet onmiddellijk gesmolten moeten zijn. Daar zijn echter nooit overblijfselen van gevonden.

Twee Amerikaanse onderzoekers hebben het antwoord gevonden: de meteoriet is al ruim voor de inslag uiteen gevallen en had een veel lagere snelheid tijdens de inslag dan voorheen werd gedacht. De Meteor Crater in Arizona, ook bekend als Barringer Meteorite Crater, is de beroemdste en waarschijnlijk best bestudeerde inslagkrater op aarde. De 170 meter diepe krater, met een diameter van 1200 meter, ontstond 49.000 jaar geleden door de inslag van een ijzeren meteoriet.

De meeste wetenschappers concludeerden dat het ijzeren hemellichaam een dwarsdoorsnede van circa veertig meter had en met een snelheid van 72.000 km per uur het aardoppervlakte raakte, waardoor de immense krater ontstond.

De geologen Jay Melosh van de Universiteit van Arizona en Gareth Collins van het Imperial College in Londen hebben die gangbare theorie weerlegd met behulp van een eenvoudig rekenmodel, waarbij de snelheid van de meteoriet ten tijde van de inslag centraal stond.

In hun onderzoek, dat donderdag in het gezaghebbende tijdschrift Nature is verschenen, toont het duo aan dat de meteoriet bij het betreden van de aardse atmosfeer door de weerstand vaart verminderde en in stukken uiteen viel. Er ontstond een soort pannekoekvormige wolk van zo’n 200 meter lang met talrijke fragmenten van het oorspronkelijke hemellichaam.

Het grootste stuk dat intact bleef, was naar schatting zo’n 20 meter breed en raakte de oppervlakte met een snelheid van 43.000 km per uur. Dat veroorzaakte de immense krater waarbij een hoeveelheid energie vrijkwam van 2,5 megaton TNT, hetgeen gelijk staat aan 150 Hirosjima-bommen.

Vanwege de kleinere omvang van het projectiel werden kleine stukjes ijzer van de meteoriet bij de inslag weggeschoten in plaats van onmiddellijk te smelten. Die kleine fragmenten die buiten de krater zijn gevonden, waren voor Melosh en Collins de aanleiding om de ontstaansgeschiedenis van de krater opnieuw te onderzoeken.

Bron: National Geographic