Astronomiewereld in de ban van komeet McNaught

Deze week is de komeet McNaught (C/2006 P1) ’s ochtends en ’s avonds zichtbaar met het blote oog. De komeet is als het weer meewerkt met het blote oog te zien, een volle handbreedte rechts van de heldere planeet Venus. Maar waarschijnlijk heeft McNaught nog meer voor ons in petto. Volgens astronomen kan de komeet in februari een helderheid hebben tussen magnitude +2 (zo helder als de poolster) en -8.8 (40 keer zo helder dan planeet Venus en bijna even helder als de Volle maan)!

De komeet is de laatste tijd sterk in helderheid toegenomen. Al kort na zonsondergang rond 16.50 uur is de heldere kop van de komeet te zien. Een verrekijker toont ook de uitwaaierende gasstaart. De sterke helderheidstoename van de komeet komt als een verrassing. Tot voort kort bevond de komeet zich van de aarde af gezien achter de zon. Daardoor was het tot begin dit jaar moeilijk te voorspellen hoe helder de komeet in werkelijkheid zou worden.

De komeet werd op 7 augustus 2006 ontdekt door Robert H. McNaught op de berg Siding Spring in Australië. De komeet was toen lichtzwakker dan het verre planeetje Pluto, maar berekeningen door het Minor Planet Center gaven aan dat hij begin januari helderder zou kunnen kon worden. Op 12 januari scheert de komeet op een afstand van 25 miljoen kilometer langs de zon. Dat is de halverwege de afstand van de planeet Mercurius tot de zon.

Het weer in Nederland lijkt echter niet ideaal voor de waarneming van de komeet. Volgens Harry Geurts van het KNMI is de hele week juist ’s avonds de kans op bewolking het hoogst. Op vrijdag en zaterdag is de kans op een goede waarneming ’s ochtends wat groter omdat het dan opgeklaard is.

Iedereen kan de komeet echter ook via internet zien. Van 11 tot 15 januari krijgt de zonnesatelliet SOHO (het Solar and Heliospheric Observatory), die zich op 1,5 miljoen kilometer van de aarde bevindt, de komeet in beeld. De opnamen van SOHO zijn nagenoeg direct via internet te bekijken. Iedereen kan zo ook volgen wat er met de komeet gebeurt op het moment dat hij zich het dichtst bij de zon bevindt. Waarschijnlijk zullen de eerste foto’s, die gemaakt worden met SOHO’s LASCO C3 camera, eind deze week verschijnen.

Na in conjunctie te hebben gestaan met onze ster zal McNaught langzaam maar zeker verdwijnen uit ons zicht. Dan zal de komeet alleen aan de zuidelijke sterrenhemel waarneembaar zijn. Maar ook in het verleden hebben astronomen gemerkt dat kometen vaak onvoorspelbaar zijn, dus de kans bestaat dat de komeet toch zichtbaar wordt aan het noordelijk halfrond. Volgens astronomen zal komeet McNaught over enkele weken een helder tussen magnitude* +2 en -8.8 hebben! Dat betekent dat de kans groot is dat McNaught helderder wordt dan komeet Hale-Bopp in 1995. Als de komeet nóg helderder wordt, is de kans groot dat hij overdag waarneembaar is!

Houd AstroVersum dus in de gaten voor de laatste gebeurtenissen omtrend komeet McNaught (C/2006 P1)!


De komeet, vlak na zonsondergang in het zuidwesten


Komeet McNaught, gefotografeerd door Stan Richard met een Canon 30D

* Hoe lager het magnitude-nummer, des te helder het object is. Negatieve magnituden zijn bestemd voor de meest bekende en best waarneembare objecten aan de hemel: de helderste ster aan de hemel is Sirius (-1.4); de volle maan is -12.7; de zon is -26.7.

Bron: Space.com / ANP