De ruimtevaartorganisaties ESA en NASA zetten een gezamenlijke campagne op om Jupiter in de loop van de volgende weken met twee verschillende ruimtevaartuigen waar te nemen. ESA’s Rosetta zal onderzoek doen naar de gasplaneet vanaf zijn positie in de buurt van planeet Mars, terwijl NASA’s New Horizons close-upfoto’s gaat nemen van de grootste planeet van ons zonnestelsel, aangezien de sonde Jupiter passeert tijdens zijn reis richting de inmiddels tot ijsdwerg gedegradeerde Pluto.
De gezamenlijke campagne is begin deze week begonnen. Jupiter blijft een fascinerende wereld van wetenschappelijke geheimzinnigheid. “Dit is een uitstekende kans om zowel de twee ruimtevaartuigen te testen als waardevolle gegevens voor de wetenschap te verzamelen”, zegt Gerhard Schwhem, missieleider van de Rosetta-missie.
“Met deze campagne krijgen we de gelegenheid om de weersomstandigheden op Jupiter te onderzoeken en zijn ringen, het poollicht, zijn satellieten en de magnetosfeer te bestuderen”, aldus Alan Stern van het Southwest Research Institute in Colorado, Verenigde Staten.
Eén van de doelstellingen van Rosetta zal het onderzoeken van de ‘donut-vormige’ ring van elektrisch geladen gas zijn dat Jupiter omcirkelt. Deze ring wordt ook wel de Io-torus genoemd, omdat het binnen de baan van Io ligt en de ‘pizzamaan’ is de meest nabijgelegen maan in de buurt van deze ring. De torus licht fel op in het ultraviolet en is zelfs vanaf de Aarde waar te nemen. De deeltjes die uit deze torus ontsnappen zijn gedeeltelijk verantwoordelijk voor Jupiter’s ongewoon grote magnetosfeer.
De beste theorie voor de vorming van de ring is dat de vulkanen van Io zwavel en zwaveldioxide in ruimte werpen tijdens hun uitbarstingen. In ruimte zijn de atomen en de moleculen gestript van hun elektronen en worden elektrisch geleden. Deze worden opgesloten door het krachtige magnetische veld van Jupiter. Het resultaat is dat de Io-torus van Jupiter als het ware Io ‘omcirkelt’.
Het idee voor de gezamenlijke observaties kwam van Alan Stern. Evenals medewerker van de missie van New Horizons, is hij ook de belangrijkste man voor het in werking stellen van het instrument ALICE van de sonde Rosetta. ALICE is een ultraviolette weergavespectrometer, ontworpen om gassen te analyseren die door de komeet worden verspreid. Dit zal wetenschappers er toe in staat stellen de herkomst van waterdamp, koolmonoxide en kooldioxide af te leiden. Tijdens de huidige campagne, zal het het belangrijkste instrument zijn dat wordt gebruikt om Jupiter waar te nemen.
Rosetta zal Jupiter gedurende 6 tot 8 dagen bestuderen.
Bron: ESA