Water ontdekt in atmosfeer van exoplaneet

Zojuist heeft de gezaghebbende website Space.com gemeld dat sterrenkundigen water hebben ontdekt in de atmosfeer van een planeet buiten ons zonnestelsel, ofwel een exoplaneet. Wetenschappers vermoedden al eerder dat er water te vinden zou zijn in de atmosferen van de meeste exoplaneten die zich dicht bij hun moederster bevinden, maar met deze ontdekking is dit vermoeden bevestigd.

De ontdekking van water op een planeet, en zeker op een exoplaneet, is erg belangrijk voor de zoektocht naar buitenaards leven. Water is namelijk één van de essentieelste elementen voor levensvormen, en aangezien deze exoplaneet pas ontdekt is en we er nog niet veel over te weten zijn genomen, bestaat er een kans dat er levensvormen voorkomen op deze planeet.

“We weten dat er waterdamp in de atmosfeer van deze exoplaneet aanwezig is de ontdekking is een goede reden om te geloven dat er op andere exoplaneten ook waterdamp aanwezig is”, aldus Travis Barman, een astronoom van het Lowell Observatory in Arizona, die de ontdekking vandaag naar buiten bracht.

HD209458b is een zeer bekende exoplaneet onder planeetjagers. In 1999 werd de exoplaneet ontdekt en werd de ontdekking van de eerste planeet buiten ons zonnestelsel bevestigd. Een paar jaar later bevestigde sterrenkundigen dat dit de eerste exoplaneet betrof waar zuurstof en koolstof in de atmosfeer aanwezig was.

Met de Amerikaanse Hubble Space Telescope is een tijd geleden een enorm hete laag waterstofgas ontdekt in de dampkring van een exoplaneet, die door het leven gaat onder de onuitspreekbare naam HD209458b. Deze exoplaneet bevindt zich op een afstand van ruim 150 lichtjaar afstand van onze planeet in het sterrenbeeld Pegasus. HD209458b heeft een korte omloopbaan rond zijn moederster, de afstand tussen de twee is ‘slechts’ 7 miljoen kilometer. Uit observaties van de planeet konden astronomen concluderen dat de exoplaneet deze laag bezit, omdat ze een spectroscopische ‘vingerafdruk’ achter in het licht van de moederster konden zien.

HD209458b behoort tot de groep van ‘hete Jupiters’, gasvormige reuzenplaneten die in een zeer kleine baan rond hun moederster bewegen, en daardoor extreem worden verhit. Daardoor verliest de exoplaneet ruim 60.000 gas per minuut.

Verschillende waarnemingen van de Hubble Space Telescope tonen aan dat het waterstofgas in de hete laag verhit wordt tot een temperatuur van bijna 15.000 graden. Ondanks het feit dat HD209458b veel gas verliest, raakt het gas nooit op volgens astronomen. Naar schatting is de atmosfeer van de exoplaneet dik genoeg om de komende vijf miljard jaar voort te blijven bestaan.

De waterdamp in de atmosfeer werd ontdekt toen de exoplaneet ten opzichte van de Aarde de moederster voorlangs passeerde. Met het blote oog is dit niet waar te nemen, maar met behulp van het spectra van de moederster en de exoplaneet konden sterrenkundigen concluderen dat er water aanwezig was in de atmosfeer van HD209458b.

Travis Barman zei dat het water niet ontdekt was zonder de observaties die uitgevoerd werden door het Harvard-team. “Dit is een typisch voorbeeld van theoretische modellering en observaties die samen komen en ervoor zorgen dat we deze planeet beter gaan begrijpen”, zo zei hij.

Exoplaneten zijn planeten die zich buiten ons zonnestelsel bevinden. Het bestaan van deze planeten is voornamelijk afgeleid van metingen en berekeningen. Deze planeten werden voor het eerst ontdekt in de jaren ’90, toen de technologie ver genoeg was gevorderd om voldoende gevoelige telescopen te maken.

Bron: Space.com