ESA’s X-ray Observatory XMM-Newton en NASA’s Chandra X-ray Observatory hebben een nieuwe categorie van ontploffende sterren geopenbaard. De identificatie van deze bijzondere klasse van explosies geeft astronomen een waardevolle, nieuwe poging om explosies van sterren beter te kunnen begrijpen. Het precieze proces dat plaatsvindt bij de ontploffing van een ster blijft vooralsnog een raadsel voor wetenschappers.
“Het in kaart brengen van deze uitbarstingen blijft erg moeilijk”, zegt Pietsch Wolfgang van het Max Planck Instituut in Duitsland. Nu ESA’s X-ray Observatory XMM-Newton en NASA’s Chandra X-ray Observatory nieuwe, waardevolle informatie over wanneer individuele nova’s röntgenstraling uitstralen hebben verzameld hopen wetenschappers meer te weten te komen over deze uitbarstingen.
Tussen juli 2004 en februari 2005 bekeek XMM-Newton het centrum van het Andromedastelsel, onder sterrenkundigen ook wel bekend als M31. In die periode zochten Pietsch en zijn collega’s naar nova’s in het sterrenstelsel die röntgenstraling uitstootten. Zij zagen dat elf van de in totaal 34 nova’s in het Andromedastelsel röntgenstraling uitstootten. “Röntgenstralen zijn erg belangrijk in verschillende onderzoeken, ze geven ons namelijk de mogelijkheid om de atmosfeer van witte dwergsterren beter te bekijken”, zegt Pietsch.
Na een tijd wordt de röntgenstraling zichtbaar wanneer het materiaal dat door de explosie uitgestoten wordt als het ware ‘uitdunt’. Dit staat astronomen toe de atmosfeer van de witte dwergster te bestuderen, die door nucleaire fusie verbrandt. Aan het einde van dit proces stopt de uitstoot van röntgenstraling wanneer alle brandstof uitgestoten is.
Terwijl de röntgenstralen steeds zwakker werden deed Pietsch een belangrijke ontdekking. Sommige nova’s begonnen een paar maanden later opnieuw röntgenstraling uit te stoten. Dit soort nova’s betreft een nieuwe klasse. Volgens Pietsch zijn dit soort nova’s eerder over het hoofd gezien door sterrenkundigen. Dat kwam doordat elke nova slechts om de zes maanden opnieuw werd bekeken, waardoor de andere röntgenstralen niet gezien werden.
Bron: ESA