De lancering van NASA’s ruimtesonde Dawn is opnieuw met één dag uitgesteld. Door onweer boven het Kennedy Space Center kan de raket, een Delta-2 raket, waarmee de sonde richting de asteroïden Ceres en Vesta wordt gelanceerd nog steeds niet gevuld worden met brandstof. De lancering is nu verzet van zaterdag naar maandag 9 juli om 21.56 uur Nederlandse tijd. De weersvooruitzichten van dit moment tonen aan dat de kans blijft bestaan dat de lancering niet door zal gaan door het slechte weer boven Florida.
Dawn begint, als alles goed gaat, zondag aan een tien jaar lange ontdekkingsreis door het zonnestelsel. De satelliet bekijkt twee heel verschillende objecten van dichtbij: een planetoïde en een dwergplaneet. Met de resultaten hopen wetenschappers meer te leren over het ontstaan en de vorming van ons zonnestelsel.
Planetoïde Vesta is een klomp steen die qua oppervlak wel iets weg heeft van de rotsachtige binnenplaneten (Mercurius, Venus, de aarde en Mars). Ceres is van een heel andere orde. Dit object valt sinds kort in de categorie ‘dwergplaneet’ en lijkt meer op de grote ijzige manen verderop in het zonnestelsel, bijvoorbeeld rond reuzenplaneet Jupiter. Dawn is de eerste missie die deze dwergplaneet zal bezoeken.
Dawn is ook de eerste operationele missie die gebruik maakt van elektrische voortstuwing. Na de lancering met een Delta II raket vanaf Cape Canaveral in Florida, reist Dawn in tien jaar tijd naar zijn onderzoeksobjecten met behulp van een ionenmotor.
Een vergelijkbare voortstuwing werd gedemonstreerd tijdens de recente Europese missie SMART-1 naar de maan en zal worden gebruikt bij de ESA-missie BepiColombo naar Mercurius in 2013.
Dawn’s zonnepanelen, gemaakt door het Nederlandse DutchSpace, leveren de stroom die de motor nodig heeft om ionen uit de xenon brandstof met grote snelheid de ruimte in te schieten. De kracht van de motor klein, maar zeer efficiënt. Omdat hij in totaal 2100 dagen brandt, krijgt Dawn uiteindelijk toch de snelheid die nodig is om zijn bestemming te bereiken. De geavanceerde zonnepanelen van Dawn zijn vergelijkbaar met die van ESA’s komeetverkenner Rosetta, die in 2004 gelanceerd werd.
Dawn is een nieuwe stap vooruit in het grootschalige onderzoek van ons zonnestelsel met behulp van satellieten. In april 2009 passeert hij Mars, de planeet die momenteel door verschillende satellieten (waaronder ESA’s Mars Express) en twee rovers in kaart wordt gebracht.
Met een ‘duwtje in de rug’ van Mars vliegt Dawn vervolgens verder naar planetoïde Vesta (aankomst 2011) en dwergplaneet Ceres (aankomst 2015). Tegelijkertijd scheert ESA’s komeetjager Rosetta naar een derde type object in het zonnestelsel: een komeet. In 2014 komt Rosetta in een baan rond komeet 67P/Churyumov-Gerasimenko. Daar zal hij, samen met lander Philae, één van de oudste onaangetaste overblijfselen van het zonnestelsel onderzoeken.
Eigenlijk zou de sonde al op 27 mei 2006 gelanceerd worden, maar door het te krappe budget van de NASA werd de missie definitief uitgesteld, tenminste, zo leek het. Maar eind 2006 besloot de ruimtevaartorganisatie toch door te gaan met de voorbereidingen van de volgens wetenschappers veelbelovende missie. Gisteren werd de lancering van zaterdag naar zondag verplaatst, maar ook overmorgen gaat de lancering niet plaatsvinden. Als de lancering maandag wel plaatsvindt is ie via AstroVersum rechtstreeks te volgen, dus houd de site in de gaten!
Update
Gisteravond meldden we nog dat de lancering opnieuw met één dag was uitgesteld, maar een uur later besloot de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA dat de lancering van de asteroïdesonde niet voor 15 juli gaat plaatsvinden. Als we geluk hebben vindt de lancering dan plaats, maar het kan ook pas plaatsvinden op 19 juli. Dat is ook meteen de laatste lanceermogelijkheid; op 20 juli beginnen de voorbereidingen voor de lancering van de Phoenix, die de poolkap van Mars gaat onderzoeken, van 3 augustus aanstaande.
