Jonge aardse planeten in wording ontdekt in sterrenhoop Pleiaden

  • Bericht auteur:
  • Berichtcategorie:Geen categorie

Astronomen hebben bewijs gevonden voor het ontstaan van jonge, aardse rotsplaneten rond de ster HD 23514 in de bekende sterrenhoop Pleiaden, dat ook wel het Zevengesternte of M45 wordt genoemd en met het blote oog zichtbaar is aan de hemel tijdens een heldere winteravond. Met behulp van de infraroodcamera van de Gemini North Telescope heeft een team van astronomen infrarode straling opgevangen dat afkomstig is van heet stof dat een zonachtige ster met een leeftijd van 100 miljoen jaar omringt.

De ster toont veel overeenkomsten met onze eigen zon, maar is 45 keer zo jong en bezit honderd tot duizend keer zoveel stof als onze moederster in de beginbase van het zonnestelsel bezat. HD 23514 is één van de weinige sterren die tot nu toe ontdekt zijn die omringt worden door warme stofdeeltjes. Deze warme emissies verraden dat er een tijd geleden een catastrofale botsing in het evoluerende, jonge planetenstelsel heeft plaatsgevonden. De emissie is ontstaan onder toedoen van stof dat zich in de bewoonbare zone in het protoplanetaire stelsel bevindt, tussen 0,25 en twee AE van de moederster. De banen van Mercurius, Venus, de aarde en Mars bevinden zich in ons eigen zonnestelsel ook in deze regio.

Joseph Rhee en zijn collega’s Inseok Song van het Spitzer Science Center en Benjamin Zuckerman van het ULCA interpreteerden de aanwezigheid van een grote hoeveelheid heet stof als het resultaat van een botsing tussen zogenaamde planetaire embryo’s die tot de conclusie leiden dat er eerder een catastrofale botsing plaatsvond in het planetenstelsel tussen twee reusachtige rotsachtige hemellichamen. Volgens Zuckerman is zo’n botsing te vergelijken met de botsing tussen de aarde en een ander object meer dan vier miljard jaar geleden die de maan liet ontstaan.


De astronomen analyseerden de emissie van talloze microscopische stofdeeltjes die de ruimte in werden geslingerd toen de twee planetaire embryo’s met elkaar in botsing kwamen. Song verklaarde dat de stofdeeltjes de “bouwstenen van planeten” zijn. Uit het stof ontstaan kleine hemellichamen zoals kometen en asteroïden, die later uitgroeien tot volwaardige, grote rotsplaneten. “Tijdens het creëren van rotsachtige, aardse planeten, komen sommige objecten met elkaar in botsing en worden zij vervolgens planeten, terwijl anderen in stof verbrijzelen; wij zien dat stof op dit moment,” aldus Song.

Deze nieuwe observaties tonen aan dat aardse rotsplaneten, die te vergelijken zijn met de aarde, Venus en Mars, zich op dit moment aan vormen zijn of zich al hebben gevormd in het planetenstelsel van HD 23514. “Dit is het eerste duidelijke bewijs van planeetvorming in de Pleiaden, en de resultaten suggereren sterk dat aardse planeten niet zeldzaam zijn in het heelal.” De astronomen publiceren hun complete onderzoek binnenkort in de Astrophysical Journal.

De sterrenhoop Pleiaden, die ook wel bekend staat als het Zevengesternte of M45, bevindt zich in het sterrenbeeld Stier (Taurus) en is op dit moment ’s avonds in het zuidoosten zichtbaar aan de sterrenhemel. De cluster is één van de bekendste objecten aan de hemel en bevat zo’n 1400 sterren. Met een afstand van ‘slechts’ 400 lichtjaar tussen de aarde en de Pleiaden is de sterrenhoop in van de meest dichtbijgelegen clusters die we kennen.