Niemand weet zeker hoe levensvormen precies ontstaan, maar de gedachte is dat je eerst de bouwstenen voor het leven nodig heb: organische verbindingen die koolstof en waterstof bevatten. Een nieuwe studie heeft aangetoond dat deze bouwstenen in het verre verleden op onze buurplaneet Mars zijn gevormd. [update: 20.20 uur]
De elementen zijn gevonden in de bekende Marsmeteoriet ALH84001. Vermoedelijk is deze steen zo’n zestien miljoen jaar geleden losgekomen van het Martiaanse oppervlak bij een asteroïdeinslag en dertienduizend jaar geleden op de aardse Zuidpool ingeslagen. In 1996 meende een team van wetenschappers de fossiele overblijfselen van bacteriën in de meteoriet te hebben ontdekt, maar later werd deze ontdekking weer in twijfel getrokken.
De meteoriet werd de afgelopen tijd opnieuw onder de loep genomen, in de hoop dat wetenschappers meer te weten konden komen over het geologische verleden van Mars. Daarbij maakten ze ook gebruik van aardse stenen uit Svalbard, een dorp in Noorwegen. Deze stenen zijn gevormd bij vulkaanuitbarstingen, die plaatsvonden toen de aarde miljoenen jaren geleden gehuld werd in een dikke laag van ijs en sneeuw. Naar verluidt zou op onze buurplaneet Mars een soortgelijke ijstijd hebben plaatsgevonden.
“Zowel in de koolstofmineralen in de Martiaanse als aardse stenen vonden we organisch materiaal,” zei studieleider Andrew Steele van het Carnegie Institution’s Geophysical Laboratory. “We ontdekten dat het organische materiaal erg veel weg had van het minerale magnetiet van ijzeroxide, iets wat ons meer kan vertellen over de vorming van elementen zoals koolstof en waterstof. Wanneer de stenen afkoelden na de vulkaanuitbarstingen deed het magnetiet dienst als katalysator om organische verbindingen te vormen van vloeistoffen die rijk waren aan koolstofdioxide en water. Het organische materiaal in de Marsmeteoriet werd niet gevormd door Martiaanse levensvormen, maar door chemische reacties in de steen. Dat betekent dat vulkanische activiteit ervoor kan zorgen dat deze bouwstenen voor het leven zelfs in een erg koud klimaat ontstaan.”
“We weten nu dat er op Mars organische verbindingen kunnen ontstaan,” verklaarde Steele. “Eén van de doelen van NASA’s Mars Science Laboratory, die in 2009 gelanceerd wordt, is het detecteren van levensvormen op onze buurplaneet die gekoppeld kunnen aan koolstof en waterstof. Het is zeker dat ze er zijn, alleen moeten we ze nu nog vinden.”
Het onderzoek zegt vooralsnog weinig over de het mogelijke bestaan van micro-organismen op de rode planeet, maar laat zien dat het ruwe materiaal dat nodig is voor leven relatief gemakkelijk kan ontstaan op droge, koude werelden in het heelal.