Het al lang bestaande mysterie over hoe zeeën ooit ontstonden op Mars zou opgelost kunnen zijn door vuur en zwavel. Onderzoekers suggereren dat oeroude vulkanen in het verleden zwavel hebben uitgestoten dat de rode planeet genoeg opwarmde om zeeën van vloeibaar water te laten ontstaan in de vroege jaren van onze buurplaneet. Deze bevindingen kunnen wetenschappers eveneens meer inzicht geven over de jonge aarde, inclusief de vorming van het leven op onze planeet.
Het bewijs van de aanwezigheid van vloeibaar water op het oppervlak van Mars zo’n 3,8 miljard jaar geleden toont aan dat, ondanks het feit dat de temperatuur van het Martiaanse nu zo’n 46 graden Celsius onder nul is, ooit warm is geweest in het verre verleden. Wetenschappers hebben meerdere malen overwogen dat de planeet in zijn jeugd omhuld werd door een atmosfeer die rijk was aan koolstofdioxide. Koolstofdioxide is een zogeheten ‘broeikasgas’, wat betekent dat het warmte van de zon bemachtigt en zo werelden zoals de aarde en Venus opwarmt.
Eerdere bevindingen suggereerden echter “dat geen enkele hoeveelheid koolstofdioxide de temperatuur op Mars kon doen stijgen tot boven het nulpunt,” zei wetenschapper Itay Halevy van de universiteit van Harvard in de Verenigde Staten. Ook zou een aan koolstofdioxide rijke atmosfeer geleid moeten hebben tot de vorming van reusachtige sedimenten van kalksteen en andere koolstofachtige rotsen op het oppervlak van Mars. De afwezigheid van zulke stenen is voorheen een groot raadsel geweest. Maar nu lijkt Halevy met een verklaring te zijn gekomen.
De grond van Mars bevat veel grote hoeveelheden zwavel dan die van de aarde. Dit zwavel is afkomstig van vulkanen die ooit uitbarstten op de rode planeet. Inderdaad, de grootste vulkaan in het zonnestelsel, Olympus Mons, bevindt zich op Mars. Elementen zoals zwaveldioxide en waterstofsulfide in vulkanische gassen kunnen mogelijk de vroegere zeeën van Mars zó erg hebben verzuurd dat er geen koolstoffen konden ontstaan, wat de afwezigheid van hen op het Martiaanse oppervlak verklaart, zei Halevy. Daarnaast is zwaveldioxide een potent broeikasgas. Als de atmosfeer van de jonge Mars namelijk voor een honderste of slechts een duizendste deel van een procent uit zwaveldioxide bestond, zou de temperatuur al zo hoog oplopen dat er vloeibaar water zou kunnen ontstaan.
Halevy knoopte aan dat de aarde en Mars erg veel van elkaar weg hadden in hun vroege jaren, en dat zwaveldioxide het gebrek aan koolstofachtige stenen op onze planeet tijdens het geologische tijdperk Archeïcum, die ongeveer vier tot 2,5 miljard jaar geleden plaatsvond, zou kunnen verklaren. “Dit heeft grote gevolgen voor hoe het leven tijdens dat tijdperk onstond op onze planeet,” verklaarde hij tegenover SPACE.com. “Waren de zeeën op aarde in het verleden zuurder dan nu het geval is? Niemand zal het weten.” Verdere experimenten en nieuwere computermodellen moeten hierover meer uitsluitsel geven, zei Halevy.