Op dit moment van jaar schijnt het bijna traditioneel voor sterrenkundigen te zijn om na te denken over de eeuwenoude kwestie van de oorsprong van de Ster van Bethlehem. Veel planetaria tonen met Kerst de nachtelijke sterrenhemel van ongeveer tweeduizend jaar geleden. Toen verscheen namelijk de Ster van Bethlehem aan de hemel. Maar wat was de Ster van Bethlehem? Was het een heldere komeet, een supernova of betrof het een nauwe samenstand of bedekking van planeten?
In het jaar 7 voor Christus vonden er verschillende conjuncties plaats tussen Jupiter en Saturnus. De eerste conjunctie vond eind mei plaats, de tweede in september en de laatste conjunctie in begin december. De twee gasplaneten stonden in alle drie de gevallen in het sterrenbeeld Vissen (Pisces). Omdat de twee planeten sindsdien nooit meer twee maandiameters bij elkaar zijn gekomen aan de hemel, was het in die tijd een erg belangrijke gebeurtenis, zowel voor astronomen als astrologen.
In het jaar 6 voor Christus vond er een samenstand plaats tussen Jupiter, Saturnus en Mars, ook in het sterrenbeeld Vissen (Pisces). De schijnbare afstand tussen de planeten bedroeg slechts 8°. Het was een zeer bijzondere gebeurtenis, want een samenstand tussen de drie planeten vindt maar eens in de achthonderd jaar plaats.
In maart in het jaar 5 voor Christus zagen Chinese astronomen een enorme supernova het sterrenbeeld Capricornus. De supernova was ruim zeventig dagen zichtbaar aan de hemel en bevond zich 40° van de ecliptica en zou de resterende weken ongeveer op dezelfde plaats aan de hemel zijn gebleven. Ook namen Chinese astronomen twee kometen waar in de jaren 5 en 4 voor Christus. De eerste komeet had een duidelijk waarneembare staart en was tevens met gemak met het blote oog te zien, terwijk de tweede komeet zwakker was. Voor astronomen in Perzië en het Romeinse Rijk waren deze kometen brengers van onheilstijdingen. Het is daarom bijna uitgesloten dat een komeet de geboorte van Christus aangekondigd zou hebben.
Op 19 mei in het jaar 3 voor Christus vond er een nauwe samenstand plaats tussen Saturnus en Mercurius. De schijnbare afstand bedroeg slechts 40 boogminuten. Op 3 juni vond er tevens een superieure samenstand plaats tussen Saturnus en Venus; de planeten waren toen slechts 7 boogminuten van elkaar verwijderd. Ruim twee maanden later, op 12 augustus, bedroeg de onderlinge afstand tussen de planeten Jupiter en Venus slechts 4 boogminuten! Het tweetal was op dat moment als één heldere ster te zien met het blote oog.
Op 17 juni in het jaar 2 voor Christus vond de volgende conjunctie plaats tussen Jupiter en Venus in het sterrenbeeld Leeuw (Leo). De conjunctie vond plaats in de avonduren en was zichtbaar als een zeer heldere ster, van waarschijnlijk magnitude -5. Volgens verschillende berekeningen overlapten de twee planeten elkaar zelfs. Er bestaat dus een grote kans dat de Ster van Bethlehem gevormd werd door deze twee planeten. Na dat jaar zijn er nog verschillende samenstanden te zien geweest aan de hemel, maar geen van deze wordt als kandidaat beschouwd voor de Ster van Bethlehem.
Astronomen zijn nu ook in afwachting van een supernova. De ster in kwestie is T Pyxidis en bevindt zich in het sterrenbeeld Kompas (Pyxidis), een sterrenbeeld dat alleen aan het zuidelijk halfrond goed zichtbaar is. In de Verenigde Staten staat het sterrenbeeld erg laag aan de hemel. Gezien vanuit de steden Philadelphia, Indianapolis en Denver, bereikt het sterrenbeeld een maximaal een hoogte van 18° boven de zuidelijke horizon.
T Pyxidis staat op ongeveer 6000 lichtjaar van de aarde. Het systeem is samengesteld uit een dichte witte dwerg en een dichte metgezelster en maakt deel uit van een zeer bijzondere groep sterren die meerdere keren uitbarsten: ND-nova’s. Een mooi voorbeeld is T Pyxidis. De ster heeft tot nu toe vijf keer een nova-uitbarsting gehad. Dat gebeurde in 1890, 1902, 1920, 1944 en 1967. Tijdens de uitbarsting stijgt de helderheid van de nova binnen één dag met zeven tot negen magnituden. Vervolgens blijft helderheid korte tijd hetzelfde en soms wordt de ster zelfs wat zwakker.
Niemand weet precies waarom T Pyxidis een lange tijd stil is gebleven, maar de algemene consensus is dat het een dikke laag van kernbrandstof op zijn oppervlak tijdens de afgelopen twintig jaar geaccumuleerd kan hebben. Als dat gebeurt is, barst de ster uit en staat er voor astronomen en waarnemers aan het zuidelijk halfrond een waar spektakel te wachten! Dus wie weet hebben wij ook een keer onze eigen Ster van Bethlehem.