Astronomen hebben kleine sterrenstelsels ontdekt die erg veel lijken op hoe ons eigen sterrenstelsel, de Melkweg, eruit zag na haar geboorte. De minieme stelsels zijn ongeveer tien tot twintig zo klein als ons eigen galactische thuis en bezitten ongeveer veertig keer zo weinig sterren als ons melkwegstelsel. Het licht dat is waargenomen met NASA’s Hubble Space Telescope van het aantal werd zo’n twee miljard jaar na het plaatsvinden van de oerknal uitgestoten, wat betekent dat astronomen de sterrenstelsels in hun jeugd konden zien.
De sterrenstelsels zijn niet de meest verafgelegen objecten die tot nu toe zijn ontdekt met de ruimtetelescoop, maar astronomen hebben ze wel bekroond tot het beste bewijs voor het bestaan van voorlopers van grote spiraalstelsels, zoals de Melkweg. “Het vinden van deze objecten en het ontdekken dat ze een stap vormen in de evolutie van ons eigen melkwegstelsel is te vergelijken met het vinden van een fossiel dat ons meer kan vertellen over de geschiedenis an de mens,” zei Eric Gawiser, een astronoom aan de Rutgers School of Arts and Sciences, vanmiddag op de 211e bijeenkomst van de American Astronomy Society. Hij heeft samen met astrofysicus Caryl Gronwall van de Staatsuniversiteit van Pennsylvania in de Verenigde Staten onderzoek gedaan naar de baby-stelsels.
“De objecten hebben ieder een verschillende vorm – rond, langwerpig en ietswat rechtlijnen – en we zijn op dit moment bezig met het meten van hun groottes,” vertelde Gronwall over de jonge spiraalstelsels, die voornamelijk bestaan uit meestal hete, heldere sterren waar in het spectrum van het ultraviolet licht dat ze uitstoten een afdruk van ‘Lyman alpha’ te vinden is. Statistische analyses en computersimulaties van sterrenstelsels die met elkaar fuseerden lieten zien dat stelsels met een duidelijke afdruk van deze substantie de voorlopers van ons melkwegstelsel waren.
“Als we uitgaan van de huidige kosmologische theorieën blijkt dat de spiraalstelsels die wij kennen voortkomen uit dit soort stelsels met relatief weinig massa,” verklaarde Gawiser. “Ons doel was eigenlijk om ze gewoon te vinden. We hebben eerder van dit soort jeugdige sterrenstelsels gedetecteerd, maar die waren zo groot dat ze geen voorlopers waren van spiraalstelsels, maar van elliptische stelsels.” Het is dus de eerste keer dat astronomen een stap in de evolutie van onze Melkweg hebben gezien.
De bovenstaande opnames werden gemaakt met de CTIO Telescope, de Spitzer Space Telescope, de Hubble Space Telescope en de Magellan Telescope. De foto’s van de telescopen werden later gecombineerd.