Ons zonnestelsel was in haar jeugd een onrustige plek. Gedurende honderden miljoenen jaren kwamen grote planetöiden met elkaar in botsing, waardoor er steeds grotere planeten werden gevormd. Nu blijkt dat hetzelfde proces plaatsvindt in andere planetenstelsels op dit moment, zo werd verteld op een bijeenkomst van de American Astronomy Society. Astronomen hebben namelijk een stelsel ontdekt waar vermoedelijk een object ter grootte van Jupiter en Neptunus op elkaar zijn gebotst en zo een bruine dwerg is ontstaan.
De pas ontdekte planeet draait in een baan om een bruine dwergster, die zich op een afstand van 170 lichtjaar van onze planeet bevindt en 25 keer zoveel massa bezit als ‘onze’ Jupiter. Computermodellen tonen aan dat de bruine dwerg betrekkelijk jong is, waarschijnlijk zo’n acht miljoen jaar oud. Dat betekent dat zijn planetaire metgezel mogelijk op hetzelfde moment als dit raadselachtige object het levenslicht heeft gezien. Astronomen zijn verrast, omdat ze top dezelfde manier ook de temperatuur op jonge rotsplaneten kunnen bepalen en in staat zijn om te berekenen hoe lang geleden ze voor het laatst getroffen werden door ruimtepuin. Dat zou onder andere kunnen met de toekomstige Giant Magellan Telescope.
Maar waarom denken de onderzoekers dat er een grote botsing heeft plaatsgevonden? De modellen laten zien dat de planeet afgekoeld zou moeten zijn tot een temperatuur van ongeveer 730 graden Celsius, maar recente observaties tonen aan dat het mysterieuze object een temperatuur heeft van bijna 1330 graden Celsius. Iets heeft dus de planeet verwarmd, en dat ‘iets’ is naar alle waarschijnlijkheid een heftige botsing tussen twee gasplaneten. “Dat is niet vreemd, aangezien alle planeten in ons zonnestelsel ooit eens getroffen werden door een groot object. Een botsing creeërde bijvoorbeeld de maan en zorgde ervoor dat Uranus kantelde,” verklaarde Eric Mamajek van het Harvard-Smithsonian Center for Astrophysics. “De kans is dus groot dat hetzelfde voltrekt in andere jonge planetenstelsels.”
Een object van deze grootte zou deze hitte in een tijdsbestek van bijna honderdduizend jaar uitgestraald moeten hebben, dus de botsing heeft relatief kort geleden plaatsgevonden. Dat is een erg logische mogelijkheid, maar er zijn ook nog andere verklaringen te verzinnen voor de opwarming. Andere astronomen denken dat de planetaire metgezel 2M1207B van de bruine dwerg kleiner is dan Jupiter, en ‘slechts’ even groot is als Saturnus. Dus het zou een kleiner oppervlak hebben dat de gedetecteerde energie heeft uitgestraald, waardoor de temperatuursstijging gemakkelijk te verklaren zou zijn. Hoe dan ook blijft het object grotendeels een raadsel voor astronomen.
