Wordt de aarde opgeslokt door de zon?

Wat zal er over enkele miljarden jaren gebeuren met onze planeet aarde wanneer de zon op zal wellen tot een rode reuzenster? Zal ons thuis dan net als Mercurius en Venus opgeslokt worden door het vuur aan de hemel? Over die vraag hebben astronomen de afgelopen decennia lang hun hersenen gebroken. Het oppervlak van de zon zal namelijk over iets minder dan vijf miljard jaar reiken tot voorbij de baan van Mars. Maar is het wel juist dat de aarde dan ook vernietigd wordt?

Die veronderstelling bestaat er wel. Alleen wordt er dan geen rekening gehouden met de enorme hoeveelheid massa die onze ster verliest tijdens de laatste fase van haar leven. Krachtige stellaire winden zullen dan ervoor zorgen dat de zon ruim één derde van haar massa verliest. Naar verwachting zal de materie die daarbij vrijkomt vervolgens de banen van de meeste planeten naar de buitenste regionen van ons zonnestelsel drijven. Dus de vraag is: wordt de aarde (en Venus) een vernietiging bespaard gebleven of is het lot van het tweetal uiteindelijk de versmelting met de zon?

De twee onderzoekers Karel Schroder en Robert Smith hebben dat voor jou uitgezocht. Zij hebben de afgelopen tijd berekeningen uitgevoerd met behulp van de meest recente modellen van de sterevolutie. Verwacht wordt dat onze zon over precies 7,59 miljard jaar een rode reuzenster zal zijn, wanneer ze ongeveer 256 keer zo groot is als op dit moment het geval is. Het zal slechts vijf miljoen jaar duren voordat onze ster helemaal opgezweld zal zijn. Vanaf dat moment zal de fase aanbreken waarin de ster al haar helium verbrandt, wat zo’n 130 miljoen jaar in beslag zal nemen. Pas nadat de rode reus de banen van Mercurius en Venus bereikt heeft en op het punt staat om ook de aarde op te slokken zal het object elk jaar 490.000.000.000.000.000.000 ton aan massa verliezen, wat overeenkomt met acht procent van de massa van de aarde.

De verhittende zon zal vervolgens de oceanen op aarde doen verdampen en de zonnestraling zal de waterstof scheiden van het water. Onze planeet zal dan nooit meer water hebben. Hij zou misschien zelfs opnieuw kunnen gaan smelten, net als miljarden jaren geleden. De nieuwe bewoonbare zone in het zonnestelsel zal dan komen te liggen op een afstand van 49.4 AU tot 71.4 AU, dus ergens in de Kuipergordel. Daar zullen de voormalige ijsdwergen smelten, waardoor er vloeibaar water ontstaat op onder meer Pluto. Zelfs de ijzige werelden Eris en Sedna zouden dan levensvormen kunnen gaan herbergen.

Terug naar de vraag.. zal de aarde het overleven? Volgens Schroder en Smith is het antwoord ‘nee’. Onze opgezwollen rode reuzenster zal namelijk de aarde opslokken voordat ze stopt met groeien. Daarna duurt het nog zo’n 500.000 jaar totdat de zon ook de laatste 0,25 AU overlapt. Maar volgens het tweetal zou de aarde wel kunnen overleven als hij zo’n twintig miljoen kilometer verder van de zon had afgelegen. Dan zou onze planeet wél ‘weggeduwd’ worden. “Het klinkt misschien een beetje science-fiction, maar wie weet is het in de toekomst mogelijk om de aarde te verplaatsen,” aldus Smith. Of dat zinvol is is nog maar de vraag, want het is in ieder geval zeker dat het leven op aarde dan hoe dan ook uit zal sterven.