ASTRON heeft de afgelopen weken de eerste succesvolle waarnemingen verricht met een zogenaamde Focal Plane Array (FPA) op één van de schotels van de Westerbork telescoop. Focal Plane Arrays zijn clusters van ontvangers en vormen de kern van het toekomstige APERTIF systeem. Het FPA systeem is ontwikkeld door ASTRON en vertegenwoordigt een enorme sprong voorwaarts voor astronomie en de technologieontwikkeling van radiosensoren.
Met dit systeem is het mogelijk om met één schotel van de telescoop in meerdere richtingen tegelijkertijd waar te nemen, iets wat tot nu toe met bestaande telescopen niet mogelijk was. Op die manier kunnen er in kortere tijd veel meer gegevens verkregen worden over een groter stuk van de hemel. Op de onderstaande foto is één van de eerste beelden te zien die zijn gemaakt met een prototype van het nieuwe APERTIF systeem. Op de linkerkant van de afbeelding is de neutrale waterstof van de Andromedanevel te zien, ook wel M31 genoemd, de tweelingbroer van ons eigen melkwegstelsel.
M31 strekt zich uit tot enkele graden aan de hemel, dat wil zeggen bijna tien keer zo groot als de volle maan. Dit is veel groter dan het beeldveld van de huidige Westerbork telescoop. Met de Focal Plane Arrays van APERTIF, die op één moment in veel verschillende richtingen aan de hemel gericht kunnen worden, kan het grootste deel van M31 waargenomen worden met één enkele waarneming van de telescoop.
Omdat het APERTIF prototype op dit moment slechts in één Westerbork schotel geplaatst is, zijn de verkregen beelden niet erg scherp. Als echter alle veertien Westerbork schotels zijn uitgerust met Focal Plane Arrays, kunnen zeer scherpe beelden verkregen worden zoals M31 aan de rechterkant. Op de rechterkant van bovenstaande afbeelding is dezelfde neutrale waterstof M31 te zien, op dezelfde schaal als die aan de linkerkant. Deze afbeelding is een paar jaar geleden gemaakt door Robert Braun met de Westerbork telescopen, maar zonder de Focal Plane Arrays.
