Volgens drie studies die gepubliceerd worden in het tijdschrift Nature heeft een catastrofale botsing in het verleden tussen de rode planeet Mars en een kleiner object gezorgd voor de waarschijnlijk grootste inslagstructuur die te vinden is in ons zonnestelsel. Dat betekent dat er dan eindelijk een verklaring is gevonden voor het feit dat het zuidelijk halfrond van onze buurplaneet niet uit laagvlakten, maar hooglanden bestaat en deze zich bevinden op een vele malen dikkere korst dan elders het geval is.
De Martiaanse basin Borealis die hierdoor ontstond heeft een elliptische vorm en strekt zich uit over een gebied van ongeveer tienduizend kilometer, al is deze voor een deel verborgen achter het enorme vulkanische gebergte Tharsis, welke de planeet in twee helften verdeelt. Men vermoedde de afgelopen dertig jaar dat dit het gevolg is van convectie onder het oppervlak van Mars of een kracht vanuit de ruimte. Echter had men hier geen bewijs voor. Maar een onderzoek dat door drie groepen van wetenschappers uitgevoerd is suggereert nu dat onze buurplaneet bijna vier miljard jaar geleden getroffen werd door een grote asteroïde, ongeveer op hetzelfde moment als de inslag op de aarde van een object ter grootte van Mars, welke ervoor zorgde dat onze maan gevormd werd. Mogelijk ontstonden de manen van de rode planeet – Phobos en Deimos – daarbij.
Volgens één van de drie studies, die uitgevoerd werd door onderzoekers van het Jet Propulsion Laboratory van de ruimtevaartorganisatie NASA, raakte de asteroïde het oppervlak van Mars onder een niet vaak voorkomende hoek, waardoor er geen cirkelvormige, maar een elliptische inslagstructuur ontstond. Uit een andere studie blijkt dat een object met een diameter van 1600 kilometer de rode planeet raakte met een snelheid van 21.000 kilometer van uur, onder een hoek van dertig tot zestig graden. De inslag was te vergelijken met de explosie van 7500 tot 15.000 miljard megaton dynamiet. Onderzoekers van de Universiteit van Santa Cruz bevestigden met behulp van computermodellen dat een dergelijke inslag er inderdaad voor gezorgd heeft dat er een tweedeling in het Martiaanse oppervlak ontstond.