Bestaan er minder planeten dan gedacht bij zonachtige sterren?

De bekende Orionnevel is goed zichtbaar, mede doordat het ruim duizend jonge sterren bevat in een gebied dat slechts enkele lichtjaren breed is. Met al deze sterren zou het logisch zijn als er vele planeten ontstonden uit het stof en gas dat deze objecten omringt. Echter blijkt dat niet het geval te zijn, omdat men ontdekt heeft dat slechts tien procent van de sterren in de nevel in staat is om een planeet ter grootte van Jupiter te vormen met het materiaal dat zich om hen heen bevindt. En dat heeft gevolgen voor de algemene gedachtengang over exoplaneten.

“We denken dat de meeste sterren in het melkwegstelsel gevormd zijn in druk bevolkte gebieden die veel overeenkomsten vertonen met de Orionnevel, dus deze ontdekking toont aan dat planetenstelsels als die van ons minder vaak voorkomen dan werd verondersteld,” zei Joshua Eisner van de Universiteit van Californië, waarvan verschillende onderzoekers deelnamen aan de studie. De bevinding ligt op één lijn met de resultaten van zoektochten naar planeten buiten ons zonnestelsel, waaruit blijkt dat slechts zes procent van de onderzochte sterren een planeet bezit die minstens zo groot is als Jupiter. Men bestudeerde de afgelopen tijd zo’n 250 sterren in het centrum van de nevel, waarvan ongeveer de helft omringd werd door een protoplanetaire schijf met een massa die gelijk is aan een duizendste van het gewicht van de zon.

Toch moeten we de hoop op het vinden van een op de aarde lijkende planeet niet gelijk opgeven, zo menen de onderzoekers. Twintig procent van de sterren van de open cluster Hyaden, een minder bevolkt stervormingsgebied in het sterrenbeeld Stier (Taurus), is namelijk in het bezit van genoeg massa om planeten te vormen. Het verschil tussen deze sterrenhoop en de Orionnevel ligt in het aantal hete sterren in het laatstgenoemde gebied, die zich dichter bij elkaar bevinden dan elders het geval is. Massieve protoplanetaire schijven zouden zich daardoor niet goed kunnen ontwikkelen, omdat de hitte van nabijgelegen objecten het materiaal voor een groot deel doet verdampen.