Gegevens die zijn verzameld met het ruimtevaartuig Ulysses laten zien dat de hoeveelheid elektrisch geladen deeltjes die afkomstig is van onze zon en samen de zonnewind vormt kleiner is dan ooit werd gemeten. De staat van onze ster op dit moment kan het natuurlijke schild dat ons zonnestelsel beschermt tegen schadelijke straling die afkomstig is van verafgelegen objecten in ons melkwegstelsel doen afzwakken. De door zonnedeeltjes overheersde en ook wel heliosfeer genoemde ‘bubbel’ rond ons planetenstelsel vormt de poort tot de interstellaire ruimte.
De zonnewind van onze ster is een stroom van plasma die bestaat uit geladen deeltjes, welke afkomstig zijn uit het bovenste deel van de atmosfeer van de zon. De deeltjes beoefenen op iedere planeet in ons zonnestelsel invloed uit en vormen de grens tussen ons planetenstelsel en de interstellaire ruimte, waar objecten niet onder invloed staan van de zwaartekracht van onze zon. Deze rand, die de heliopause heet, vormt de buitenkant van de heliosfeer en houdt een groot deel van de kosmische straling tegen die ons zonnestelsel bereikt. “Met een afgezwakte zonnewind is de kans groot dat de gehele heliosfeer – inclusief de heliopause – verkleint en minder sterk wordt. Gevaarlijke straling kan het binnenste deel van ons zonnestelsel, waar wij ons bevinden, dan vaker bereiken,” aldus Ed Smith, wetenschapper van het Ulysses-project.
In 2007 bracht de ruimtesonde voor de derde keer de zonnewind en het magnetisch veld van de zon in kaart. Toen men de resultaten vergeleek met observaties die tijdens de vorige zonnecyclus werden uitgevoerd kwam naar voren dat de sterkte van de zonnewind en het magnetisch veld met twintig procent was afgenomen. In het gebied waar het ruimtevaartuig zich bevond bedroeg dit percentage zelfs 36 procent. “Op dit moment zitten we in een periode waarin het minimum van de zonnecyclus veel langer duurt dan waar we eerder rekening mee hielden,” zei Smith. Ulysses maakte deel uit van de eerste missie waarin het deel van de ruimte bij de zonnepolen werd onderzocht. De sonde heeft het ruim zeventien jaar uitgehouden en vriest nu langzaam dood.
Met dank aan Hans voor het melden van dit nieuws.
