Sinds juli 2005, toen de ruimtesonde Cassini een geiser waarvan ijsdeeltjes en waterdamp afkomstig ontdekte op de zuidpool van de ijzige wereld, heeft Saturnus’ maan Enceladus de interesse gewekt bij onderzoekers. Inmiddels is het vaartuig al enkele keren langs het object gevlogen, maar tot dusver zijn er nog geen waarnemingen verricht die duiden op de aanwezigheid van stoffen die Enceladus leefbaar maken. Uit een studie blijkt echter dat Cassini wellicht al gegevens heeft verzameld waaruit opgemaakt kan worden dat er leven is op de maan.
Volgens een team dat geleid werd door Christopher McKay van NASA’s Ames Research Center in Californië kan men met behulp van de observaties die verricht zijn met de ruimtesonde bewijs vinden voor de vroegere of momentele aanwezigheid van levensvormen op de vijfhonderd kilometer brede maan. Het ruimtevaartuig werd niet ontworpen om naar leven te zoeken, maar het kan dat wel doen door organische chemicaliën die worden uitgestoten door de geiser, zoals methaan, te bestuderen. “Als je bedenkt wat er nodig is voor het ontstaan van primitief leven is water, energie, organisch materiaal en waterstof noodzakelijk. En dat is nou net allemaal afkomstig van Enceladus’ zuidpool,” aldus McKay. “Het is een kleine wereld die het allemaal lijkt te hebben.”
De levensvormen zouden in de vorm van methaan-producerende microben of zogeheten methanogenen, microben die voortdurend methaan afscheiden door ijs of rots op te eten, kunnen voorkomen op Enceladus. Cassini zou dergelijk leven kunnen vinden door onderzoek te doen naar de relatieve abundantie van methaan en zwaardere organische chemicaliën, waaronder propaan en acetyleen. McKay en zijn collega’s denken dat men aan de hand van de gegevens die de INMS-spectrometer verzameld heeft tijdens de flyby’s langs de ijzige wereld kan bepalen of de kans bestaat dat er leven te vinden is op Enceladus. Het instrument heeft aangetoond dat de chemische samenstelling van de straal die afkomstig is uit de geiser komeetachtig ‘maakt’. “Maar wellicht is het bouwen van een nieuwe ruimtesonde noodzakelijk om te bepalen of de maan bewoond wordt of werd,” zei hij tot slot.