De ruimtevaartorganisatie NASA hoopt na herhaaldelijk uitstel om technisch-preventieve redenen de shuttle Discovery op 13 maart naar het internationaal ruimtestation ISS te lanceren. Aanvankelijk diende de Discovery op 12 februari te vertrekken. De start werd echter al enkele keren verschoven omwille van een verdacht brandstofventiel in de drie hoofdmotoren van de shuttle. Het zijn ventielen waardoor waterstof in gasvorm naar de enorme externe brandstoftank wordt gekanaliseerd. →

Onderzoekers van de Universiteit van Arizona denken een verklaring gevonden te hebben voor het feit dat de asteroïdegordel, een gebied tussen de banen van de planeten Mars en Jupiter, meer rotsachtige objecten zou moeten bevatten dan in werkelijkheid het geval is. De ‘missende’ planetoïden vormen waarschijnlijk het bewijs voor een gebeurtenis die ongeveer vier miljard jaar geleden plaatsvond, toen de reuzenplaneten in ons zonnestelsel migreerden naar de plek waar zij zich op dit moment bevinden. Door de migratie zouden de binnenste planeten, waaronder de aarde, gedurende een lange periode een hevig kosmisch bombardement hebben moeten ondergaan. →

Komeet Lulin is deze en volgende maand met een goede verrekijker of telescoop te zien aan de avondhemel. C/2007 N3, zoals de komeet in wetenschappelijke kringen heet, is groen en deze week het helderst. De komeet bevindt zich in de buurt van de planeet Saturnus en de ster Regulus in het sterrenbeeld Leeuw. Het is een groenig neveltje tussen de sterren en niet met het blote oog te zien. Afgelopen dinsdag kwam Lulin het dichtst bij de aarde, op een kleine 62 miljoen kilometer afstand. →

De lancering van een satelliet die broeikasgassen in kaart moest brengen, is dinsdag mislukt. Een presentator op de website van het Amerikaanse ruimtevaartagentschap NASA, George Diller, zei dat er problemen zijn gerezen bij het loskoppelen van de satelliet van de lanceerraket. De satelliet is niet in zijn baan terechtgekomen, stelde Diller vast. De NASA wilde een satelliet lanceren die de broeikasgassen wereldwijd in kaart moest brengen. De satelliet werd afgevuurd met een Taurus XL-raket vanaf de luchtmachtbasis Vandenberg in Californië. Maar er rezen na enkele minuten problemen bij het loskoppelen van de satelliet van de lanceerraket. →

Het idee dat de voorouderlijke microben waar het leven op aarde van afstamt afkomstig zijn van het oppervlak van onze buurplaneet Mars bestaat al langer, maar de theorie lijkt steeds meer aanhang te winnen in de wetenschappelijke gemeenschap. Volgens Jay Melosh, wetenschapper aan de Universiteit van Arizona in de Verenigde Staten, is het geologisch gezien goed mogelijk dat organismen via meteorieten de oversteek naar onze wereld hebben gemaakt. “Een biologische uitwisseling tussen de planeten in het zonnestelsel lijkt niet alleen mogelijk, maar ook onafwendbaar te zijn,” verklaarde hij in een interview. “Het leven kan op Mars zijn ontstaan en later op het aardoppervlak zijn belandt.” →

Onderzoekers hebben met behulp van de ruimtetelescoop Fermi het licht van de krachtigste explosie van gammastraling die tot op de dag van vandaag werd geobserveerd op weten te vangen. Bij de flits, waar men afgelopen herfst op stuitte in het sterrenbeeld Carina, kwam negenduizend keer zoveel energie vrij als bij supernovae het geval is. GRB 080916C, zoals de buitengewone ontploffing wordt genoemd, voltrok even na middernacht in Nederland en werd in beeld gebracht door twee wetenschappelijke instrumenten van het ruimtevaartuig: de Large Area Telescope en de Gamma-ray Burst Monitor. Later bleek dat de uitstoot van de explosie drieduizend tot vijf miljard keer zoveel energie bevatte als het zichtbare licht. →

NASA’s Phoenix-marslander is waarschijnlijk eind mei 2008 geland in een plas water op de rode planeet. Dat leiden wetenschappers af uit de analyse van foto’s die het ruimtetuig doorstuurde. Op die foto’s zijn druppels te zien op het landingsgestel. Dat meldt de website van het gerenommeerde tijdschrift New Scientist. De aanwezigheid van water op onze rode planeet is niet nieuw. Maar tot nu werd aangenomen dat het alleen in de vorm van ijs aan de oppervlakte was. De nieuwe ontdekking versterkt het idee dat er in de bodem van Mars flink wat water zit. →

De botsing tussen een satelliet van Iridium en een Russische satelliet heeft mogelijk gevolgen voor een ander ruimtevaartuig: de Hubble Space Telescope. Nadat de twee sondes vorige week dinsdag met hoge snelheid op elkaar klapten, heeft er zich een groeiende wolk van puin gevormd die vandaag de dag al uit zo’n zeshonderd volgbare brokstukken bestaat. Omdat deze met een snelheid van bijna dertigduizend kilometer per uur in een baan rond de aarde draaien, kan het puin ruimtevaartuigen ernstig beschadigen. Zo ook de Space Shuttle Atlantis, die enkele astronauten in mei naar de Hubble moet brengen voor een laatste reparatiemissie. →

Op een bijeenkomst die werd gehouden in Washington hebben de ruimtevaartorganisaties NASA en ESA besloten om de handen ineen te slaan voor een uitgebreide missie naar de ‘koning der planeten’ Jupiter en diens vier grootste manen Ganymedes, Callisto, Europa en Io. Er waren al langer plannen voor een gezamenlijk bezoek aan een buitenplaneet, maar er bestond nog geen duidelijk over welke wereld het eerste doel zou worden. Uit de conferentie is naar voren gekomen dat twee ruimtesondes de reuzenplaneet vanaf 2026 moeten onderzoeken en er in de tussentijd voorbereidingen worden getroffen voor een missie naar Saturnus en diens mogelijk levensvatbare manen Titan en Enceladus. →

Vanuit één van de donkerste delen van Chili heeft een telescoop van het European Southern Observatory één van de meest uitgestrekte en de helderste nevels aan de hemel in ongekend detail vast weten te leggen. Het object in kwestie, dat ook wel bekend is onder de naam NGC 3372, bevindt zich op een afstand van 7500 lichtjaar van de aarde en wordt gekenmerkt door krachtige winden en hevige straling die afkomstig zijn van massieve sterren, welke een ravage creëren in de grote wolk van stof en gas die bewoond wordt door pasgeboren sterren. De Carinanevel strekt zich uit over een gebied van ruim honderd lichtjaar en is daarmee vier keer zo groot als de bekende Orionnevel. →

Volgens CBS News is een communicatiesatelliet van Iridium gisteren in botsing gekomen met een satelliet van Russische makelij of een fragment daarvan, waardoor een wolk van puin in een lage baan rond de aarde is ontstaan. Er zouden op dit moment 280 verschillende stukken puin worden gevolgd, waarvan een groot deel afkomstig is van een niet-operationele Russische satelliet. Het lijkt er op dat het internationale ruimtestation ISS niet geraakt kan worden door de brokstukken, maar het is nog niet duidelijk of het puin een gevaar kan vormen voor andere satellieten die in een soortgelijke baan rond onze planeet draaien. →

De Amsterdamse sterrenkunde-promovenda Gemma Janssen heeft drie radiopulsars ontdekt met de Westerbork Synthese Radio Telescoop in Dwingeloo. Pulsars zijn neutronensterren, bollen neutronenmaterie, met een doorsnede van zo’n twintig kilometer, die na het sterven van zware sterren ontstaan. Deze exotische objecten hebben extreem sterke magneetvelden en vanaf de magnetische polen worden bundels radiogolven uitgezonden, vergelijkbaar met de lichtbundel van een vuurtoren. In totaal zijn nu 1800 pulsars bekend. De recent ontdekte pulsars zijn de eerste drie die vanuit Nederland zijn gevonden. →

Het lijkt alsof onderzoekers het ene na het andere rampscenario uit aan het schrijven zijn. Volgens de wetenschappers Bill Napier en David Asher van de Universiteit van Cardiff in Engeland en David Asher van een observatorium in Noord-Ierland kan een groot aantal kometen namelijk aan onze aandacht ontsnappen en de aarde naderen zonder dat de objecten gedetecteerd kunnen worden. Hoewel de hemel dag en nacht in de gaten wordt gehouden met telescopen, denkt het tweetal dat er nog bijna drieduizend niet ontdekte komeetachtige objecten rond het zonnestelsel te vinden zijn. Eerder kwamen onderzoekers al tot de conclusie dat er meer kometen onze richting op komen wanneer onze zon de galactische evenaar passeert. →

Een asteroïde waarvan aanvankelijk werd verondersteld dat het geen bedreiging zou vormen voor onze planeet, slaat over honderdzestig jaar mogelijk in op de aarde. Het object, dat de naam 1999 RQ36 heeft gekregen, werd ruim een decennium geleden ontdekt, maar omdat er geen kans bestaat dat het een gevaar vormt in deze eeuw – het tijdbestek waarin astronomen kunnen bepalen of een rots wel of niet op ramkoers zal liggen – werd de planetoïde niet als zorgwekkend beschouwd. Volgens een team van onderzoekers van de Universiteit van Pisa in Italië, dat onder leiding stond van Andrea Milani, kan de rots in de volgende eeuw wel inslaan op het aardoppervlak. →

De Hubble Space Telescope heeft een spectaculaire nieuwe opname gemaakt van een merkwaardig spiraalstelsel dat zich in het enorme Coma-cluster bevindt. De groep van sterrenstelsels, waar het gefotografeerde object NGC 4921 deel van uitmaakt, bevindt zich in het sterrenbeeld Coma Berenices en is één van de meest nabijgelegen rijke verzamelingen aan stelsels in de omgeving van de Melkweg. Het ligt op zo’n 320 miljoen lichtjaar van de aarde en bevat meer dan duizend sterrenstelsels. Naast NGC 4921 heeft de ruimtetelescoop nog een groot aantal andere sterrenstelsels uit het jonge universum vast weten te leggen. →

De Europese ruimtesonde COROT heeft de tot nu toe kleinste rotsachtige planeet buiten ons zonnestelsel gevonden. Het verbazingwekkende object is minder dan twee keer zo groot als de aarde en draait in een baan rond een zonachtige ster. De temperatuur die heerst op diens oppervlak is zeer hoog en het wordt mogelijk omhuld wordt door lava of waterdamp. COROT-Exo-7b, zoals de pas ontdekte wereld wordt genoemd, draait in een tijdbestek van slechts twintig uur om zijn moederster en bevindt zich op een relatief kleine afstand van zijn metgezel. De oppervlaktetemperatuur kan hierdoor oplopen tot circa 1000 a 1500 graden Celsius. →

Het is nanotechnoloog Chris Lodewijk van de Technische Universiteit Delft gelukt om de meetnauwkeurigheid van supertelescopen te verhogen. Met de bevinding levert Lodewijk een belangrijke bijdrage aan de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) in Chili. Lodewijk promoveert maandag op dit onderwerp. In de Chileens Atacama-woestijn werken technici en astronomen uit de hele wereld aan de ALMA. Deze bestaat uit 66 geavanceerde telescopen die op een hoogte van 5000 meter komen te staan. Samen brengen zij het heelal nog nauwkeuriger in beeld. →

Met de hedendaagse technologie verwachten de meeste mensen dat we inmiddels genoeg weten om te bepalen door welke objecten het zonnestelsel bewoond wordt. Maar één van de langst bestaande mysteries over ons planetenstelsel betreft de nog niet ontdekte Planeet X, een bevroren wereld die zich mogelijk in de buitenste regionen van ons zonnestelsel schuil houdt en wellicht groter is dan buurplaneet Mars, of zelfs de aarde. Velen denken dat de planeet over drie jaar dood en verdoemenis zal zaaien in de nabije omgeving van onze aarde, maar waarschijnlijk draait de denkbeeldige wereld veilig op een afstand van zo’n anderhalf miljard kilometer van de zon. →