Jacht op ‘planetendoder’ in systeem BD+20 307 begonnen

In september werd bekendgemaakt dat het Chandra X-ray Observatory iets unieks had gevonden bij het binaire sterrensysteem BD+20 307. Het planetenstelsel bleek omringd te zijn door een stofschijf, die ook gevonden wordt bij systemen waar het proces van planeetvorming nog aan de gang is. Echter is het bekend dat het systeem in kwestie enkele miljarden jaren oud is. Een catastrofale botsing tussen twee rotsplaneten zou de ring van puin hebben doen ontstaan. Maar hoe is het mogelijk dat het ‘slachtoffer’ getroffen werd door een ander object? Wetenschapper Ben Zuckerman denkt dat hij een verklaring heeft gevonden; volgens hem is een derde ster verantwoordelijk voor de gebeurtenis.

Gedacht wordt dat het planetenstelsel BD+20 307 niet veel verschilt van ons eigen zonnestelsel. Vorig jaar werden er echter warme stofdeeltjes gevonden rond de twee sterren die het systeem van licht verzien. De deeltjes, welke een temperatuur hebben van zo’n achthonderd graden Celsius en in grote getalen voorkomen, zijn naar alle waarschijnlijkheid ontstaan toen een rotsplaneet op een ander object insloeg. Het is goed mogelijk dat op één van de twee planeten aardachtige omstandigheden voorkwamen, omdat het overgebleven stof zich op een positie bevindt waar vloeibaar water heeft kunnen staan, maar tegelijkertijd rijst de vraag hoe het ooit heeft kunnen gebeuren dat in een ogenschijnlijk normaal planetenstelsel zo’n hevige botsing plaats heeft kunnen vinden.

Sommige wetenschappers veronderstelden dat de botsing veroorzaakt werd door de dubbelster die het middelpunt van het systeem vormt, maar volgens Zuckerman kan men deze mogelijkheid van het lijstje schrappen. De sterren draaien in slechts 3,5 dag één keer om elkaar heen en kunnen daarom niet voor een verstoring in de baan van één van de twee planeten hebben gezorgd. De oorzaak ligt waarschijnlijk bij een derde ster, denkt hij. Ruim zeventig procent van de binaire sterrensystemen bestaat uit een derde ster die op een flinke afstand van de sterren in het centrum te vinden is. Nieuwe observaties moeten uitwijzen of de ‘planetendoder’ inderdaad één van de twee vernietigde planeten uit zijn baan heeft geslingerd.