Spitzer ziet sporen van botsende planeten

De Spitzer Space Telescope heeft sporen gevonden van een botsing tussen twee planeten rond een jonge ster. Volgens astronomen zijn de twee planeten, één minstens zo groot als Mercurius en de andere zeker zo groot als onze maan, op elkaar gebotst binnen de laatste paar duizend jaar, een erg korte tijd op kosmische schaal. De kleinste planeet is hierdoor vernietigd.

Spitzer observeerde de ster HD 172555, een ster met een leeftijd van slechts 12 miljoen jaar op een afstand van ongeveer 100 lichtjaar in het sterrenbeeld Pauw. De spectrograaf aan boord van Spitzer ontdekte grote hoeveelheden glasachtig materiaal, siliciummonoxide gas, en ook rotsachtig materiaal rond de ster. Men denkt dat de totale massa van de botsende planeten meer dan twee keer zo groot was dan de massa van onze maan, en de snelheid waarmee de botsing gepaard ging minstens 10 kilometer per seconde. Carey M. Lisse, hoofdauteur van een wetenschappelijke publicatie over de botsing dat binnenkort verschijnt, is blij met de ontdekking: “Dit is een echt zeldzame en kortdurende gebeurtenis, belangrijk bij het ontstaan van aardachtige planeten en manen. We hebben geluk dat we hier getuige van zijn niet zo lang nadat het gebeurde.”

Bij de botsing zijn de rotsachtige oppervlakten van de planeten gesmolten en verdampt, een grote hoeveelheid werd weggeblazen. Spitzer detecteerde dit materiaal in de vorm van siliciummonoxide gas, en glasachtig materiaal dat lijkt op obsidiaan, aards vulkanisch glas. De schokgolven van de botsing wierpen rotsachtig materiaal in de ruimte, en Spitzer heeft ook dit rotsachtige puin waargenomen. Het eindresultaat is een afgepelde planeet die z’n buitenste lagen heeft verloren, maar wel veel materiaal van de kleinste planeet heeft opgenomen, zoals de kern en het meeste van de buitenste lagen.

Men denkt dat lang geleden door een soortgelijke gebeurtenis Mercurius z’n buitenste lagen heeft verloren, en ook dat onze maan door een dergelijke botsing is ontstaan. Een object ongeveer zo groot als Mars botste met de jonge aarde, het materiaal dat door de botsing werd weggeblazen vormde een ring rond de aarde die samenklonterde en zo de maan vormde.

Een animatie van de botsing ontdekt door Spitzer kan hier worden bekeken.