De ruimtesonde Cassini draait al enkele jaren in een baan om planeet Saturnus en heeft tijdens diens missie negen verschillende onweersbuien die in de stormachtige atmosfeer ontpopten in beeld kunnen brengen. De laatste storm die het vaartuig onder de loep heeft genomen is echter een bijzondere: het is de langst durende en krachtigste onweersbui die tot op de dag van vandaag is waargenomen. Het complex is medio januari 2009 verschenen en er is nog geen einde in zicht. Het duurrecord van 7,5 maand dat een storm die tussen november 2007 en juli 2008 zichtbaar was vestigde, werd dan ook onlangs verbroken.
De elektrische ontladingen in de atmosfeer van Saturnus stoten zeer krachtige radiogolven uit die ongeveer tienduizend keer zo sterk zijn als die van hun aardse soortgenoten en de buien op de planeet kunnen een diameter van maar liefst drieduizend kilometer hebben. De storm bevindt zich op dit moment in het gebied Storm Alley, dat 35 graden ten zuiden van de evenaar van de ringenplaneet ligt. Met behulp van de antennes en ontvangers van Cassini’s RPWS-instrument, dat staat voor Radio and Plasma Wave Science, wordt deze regio voortdurend in de gaten gehouden.
Dankzij de radiogolven die afkomstig zijn van de stormen die zich vormen in de atmosfeer van de gasreus is men in staat om de ionosfeer van Saturnus, de elektrisch geladen laag die de planeet omhult, te bestuderen. De golven komen namelijk door de ionosfeer tijdens hun reis richting sonde Cassini en kunnen ons daarom iets vertellen over de samenstelling van die laag en de mate waarin ionisatie optreedt in verschillende gebieden. De resultaten die hiermee zijn verkregen zijn in overeenstemming met gegevens die eerder werden verzameld door de ruimtevaartuigen Voyager 1 en 2.
Waarom er juist in dit deel van de atmosfeer van Saturnus bliksem gezien wordt is vooralsnog onduidelijk. De kans bestaat dat alleen deze regio de juiste omstandigheden biedt voor de convectie van wolken die uit waterdamp bestaan, maar het is ook goed mogelijk dat de verklaring bij de verschillende jaargetijden op de planeet gezocht moet worden. Enkele tientallen jaren geleden werden immers nog verschillende krachtige stormen waargenomen bij de evenaar van de ringenplaneet, dus wie weet is de laatste verklaring nog de meest aannemelijke.
Die arme Saturnus komt zo te zien aan zijn einde deze miljoenen jaren.
Zo 3000 kilometer is nogal lang voor een storm en dat het langer duurt dan 7,5 maanden is ook niet mis. Je zou daar maar met een luchtballon in zitten.
Tsja…grote planeet grote stormen.
Een F4 (of 5!) tornado hier op aarde is qua omvang veel kleiner.
Maar de schade die aangericht wordt is er niet minder om.