Ruim twee eeuwen geleden, om precies te zijn in het jaar 1837, stuitte de uit Groot-Brittanië afkomstige astronoom John Herschel op een voor hem onbekend vlekje aan de hemel boven Kaap de Goede Hoop in Zuid-Afrika. Later bleek dit vlekje het helderste deel te vormen van een uitgestrekte emissienevel in het sterrenbeeld Schorpioen (Scorpius), welke omgedoopt werd tot NGC 6334. De nabij het hart van de Melkweg gelegen wolk van gas en stof is nu – vele jaren later – ook vanuit Chili onder de loep genomen met een 2,2-meter telescoop van het European Southern Observatory, en dat heeft niet zomaar een plaatje opgeleverd. (meer…)
De Europese Zuidelijke Sterrenwacht (ESO) heeft een nieuwe opname van de Trifidnevel vrijgegeven die laat zien waarom het object beslist een favoriet is van zowel professionele als amateur-astronomen. Het actieve stervormingsgebied wordt zo genoemd vanwege de donkere lanen die het goed zichtbare hart van de nevel doorkruisen. Aangezien delen hiervan ineenstorten wordt er om de haverklap het leven geschonken aan een nieuwe ster. De warmte en stellaire winden van deze pasgeboren sterren maken van het door gas en stof gekenmerkte gebied, dat zich op enkele duizenden lichtjaren in het sterrenbeeld Sagittarius bevindt, een waar schouwspel, zowel voor het netvlies als de sensor. (meer…)
De Europese Zuidelijke Sterrenwacht heeft een nieuwe en adembenemende opname van de hemel rondom de zogeheten Arendnevel vrijgegeven, die een stellaire broedplaats toont waar jonge clusters van sterren verrijzen uit monsterlijke pilaren van stof en gas. Het stervormingsgebied bevindt zich op ruim 7000 lichtjaar van onze planeet in de richting van het sterrenbeeld Slang (Serpens). Het felle licht en de krachtige winden die teweeg worden gebracht bij vorming van massieve sterren zorgen voor een kleurrijk schouwspel dat in stand wordt gehouden door het ontstaan van nieuwe sterren. (meer…)
De Omeganevel, een broedplaats van sterren waarvan het stof en gas verlicht wordt, is op een nieuwe opname die gemaakt is met een telescoop van het observatorium La Silla in al haar glorie te zien. Het stervormingsgebied bevindt zich op een afstand van 5500 lichtjaar van onze planeet in de richting van het sterrenbeeld Sagittarius, dat vanuit ons land dezer dagen laag aan de hemel te zien is. Het gebied, dat een doorsnede heeft van ongeveer vijftien lichtjaar, bestaat uit een cluster van massieve, warme sterren die met hun licht en krachtige winden van de nevel een waar kunstwerk maken. Het object werd in 1745 ontdekt door de Zwitserse astronoom Jean-Philippe Loys de Chéseaux. (meer…)
Utrechtse astronomen hebben voor het eerst metingen verricht die direct laten zien dat supernovaresten uitstekende deeltjesversnellers zijn. Elke dag bombarderen talloze deeltjes uit de ruimte onze aardatmosfeer. Deze deeltjes zijn klein, bestaan voornamelijk uit protonen, bewegen met bijna de lichtsnelheid en hebben zeer hoge energieën: hoger nog dan de deeltjesversneller in Genève kan bereiken. Al eerder was aangetoond dat de overblijfselen van supernova’s kosmische deeltjes in de Melkweg tot enorm hoge energieën kunnen versnellen. De Utrechtse promovenda Eveline Helder en haar co-promotor Jacco Vink hebben nu voor het eerst een meting gedaan die direct aantoont hoeveel energie van het gas van de supernova wordt omgezet in kosmische straling. Dat blijkt meer te zijn dan 50 procent. (meer…)